Vroeg of laat krijgt elke organisatie ze over de vloer: “de sociale inspectie”. Tussen 1 januari 2022 en 30 september 2022 werden er in België maar liefst 10.706 controles uitgevoerd in bedrijven in verschillende sectoren. Zo’n bezoek is echter net als een examen: wie goed voorbereid is, hoeft niets te vrezen.
Wat houdt dat juist in zo’n inspectie en wat als er onregelmatigheden worden vastgesteld? Wij geven je alvast enkele tips zodat je vol vertrouwen het bezoek van de inspecteur tegemoet kunt zien.
Wat komt de inspectie bij jou doen?
De sociale inspectie kan aangekondigd of als verrassing voor de deur staan, op eigen initiatief of na een klacht (van een (ex-)personeelslid bijvoorbeeld). De inspecteur controleert dan allerlei documenten die te maken hebben met je werknemers zoals de arbeidsovereenkomsten, aangiftes en betalingen van lonen en voordelen, arbeidsreglementen en bedrijfspolicies. Er zijn verschillende inspecties, die elk verschillende zaken doorlichten. De meest voorkomende inspecties zijn:
- Toezicht Sociale Wetten (TSW): zij zorgen voor de verdediging van de individuele en collectieve rechten van de werknemers. Zijn alle verplichte vermeldingen opgenomen in het arbeidsreglement? Worden de regels van de jaarlijkse vakantie nageleefd? Werkt een deeltijdse werknemer wel echt deeltijds en conform het overeengekomen uurrooster? Hoe wordt het woon-werkverkeer berekend en betaald? Wordt de minimum arbeidsduur gerespecteerd?
- RSZ-inspectie: de RSZ-inspectie controleert of de werkgever de sociale bijdragen correct betaalt. Zijn onkostenvergoedingen wel degelijk onkostenvergoedingen, of eerder verdoken loon waar werkgevers alsnog een RSZ-bijdrage op moeten betalen? Wordt de wagen enkel voor het werk gebruikt en wordt er al dan niet RSZ voor betaald? Zijn de zelfstandige medewerkers wel echt zelfstandig, of is er sprake van schijnzelfstandigheid?
- Welzijnsinspectie (Toezicht Welzijn op het Werk of TWW): deze inspectie houdt toezicht op het welzijn op het werk. Zijn er veiligheidsvoorzieningen zoals persoonlijke beschermingsmiddelen voorhanden? Zijn de instructies om met machines om te gaan beschikbaar en gekend door de werknemers? Ze komen ook ter plaatse bij een ernstig arbeidsongeval.